Sau 8 năm thực hiện, Pháp lệnh Giá đã bộc lộ nhiều bất cập. Việc xây dựng Luật Giá là cần thiết để đáp ứng yêu cầu quản lý kinh tếtrong thời kỳ mới.
DN thực hiện thẩm định giá đối với tất cả các loại tài sản mà xã hội có nhu cầu định giáKhông nên thành lập thẩm định giá nhà nước
Một trong những bất cập rõ nhất là Nhà nước tôn trọng quyền tự định giá và cạnh tranh về giá của tổ chức, cá nhân sản xuất - kinh doanh theo pháp luật, song lại chưa quy định các cơ chế được cạnh tranh về giá (như đấu thầu, đấu giá, thoả thuận giá…).
Theo dự thảo Luật Giá đang được Bộ Tài chính lấy ý kiến, tổ chức thẩm định giá bao gồm các DN thẩm định giá và tổ chức thẩm định giá của Nhà nước.
Phía Nhà nước chỉ thực hiện nhiệm vụ thẩm định giá tài sản được mua sắm từ nguồn ngân sách nhà nước; các tài sản nhà nước cho thuê, đi thuê, chuyển nhượng, bán, thanh lý theo quy định của Luật Quản lý, sử dụng tài sản nhà nước.
Còn DN thực hiện thẩm định giá đối với tất cả các loại tài sản mà xã hội có nhu cầu định giá, kể cả tài sản mua sắm từ nguồn ngân sách nhà nước khi có yêu cầu.
Từng là Thứ trưởng phụ trách vấn đề giá cả của Bộ Tài chính và hiện là Chủ tịch Hội Thẩm định giá Việt Nam, ông Nguyễn Ngọc Tuấn cho rằng: “Luật Giá cần quán triệt và nhất quán cơ chế kinh tế thị trường, tránh những quy định bao cấp, “vừa đá bóng, vừa thổi còi”. Để làm được điều đó, phải thực hiện xã hội hoá hoạt động thẩm định giá, không thực hiện quản lý nhà nước đối với thẩm định giá. Thế giới đang nhìn Việt Nam thực sự có nền kinh tế thị trường không, nếu dự luật thành lập hệ thống thẩm định giá nhà nước, chắc chắn là không phù hợp với sân chơi chung của các định chế tài chính thế giới. Nguyên tắc cao nhất của thẩm định giá là định giá trị thị trường của tài sản tại một địa điểm, thời điểm nhất định, một cách khách quan, trung thực và độc lập. Trong khi thẩm định giá nhà nước không thể đảm bảo nguyên tắc này”.
Bà Đoàn Thị Mai (Viện Kinh tế Tài chính) cũng cho rằng không nhất thiết phải thành lập DN thẩm định giá nhà nước, chỉ nên tập trung vào nhiệm vụ ban hành chính sách, kiểm tra, giám sát hoạt động thẩm định giá theo pháp luật.
Theo báo cáo của Bộ Tài chính, có trên 88% DN và chi nhánh DN thẩm định giá nằm ở các thành phố lớn như Hà Nội, TPHCM, Hải Phòng, Đà Nẵng, Cần Thơ; các tỉnh miền núi, vùng sâu, vùng xa không có các DN hoặc chi nhánh DN thẩm định giá đóng trên địa bàn.
Do đó, theo ông Nguyễn Danh Hưng (Vụ Kinh tế tổng hợp Văn phòng Chính phủ), việc thẩm định giá nhà nước là cần thiết, song phải làm rõ chức năng thẩm định giá nhà nước. Chẳng hạn, với những địa phương chưa có DN thẩm định giá, nên giao cho cơ quan tài chính địa phương chủ trì phối hợp thẩm định giá đối với những tài sản nhà nước phải thẩm định giá.
Có nên thành lập thanh tra giá?
Dự thảo Luật Giá quy định thanh tra giá được tổ chức theo mô hình thanh tra chuyên ngành. Theo Bộ Tài chính, việc thành lập tổ chức thanh tra chuyên ngành nhằm khắc phục những bất cập trong việc thanh - kiểm tra giá.
Tuy nhiên, từ khi Ban Vật giá Chính phủ chuyển vào Bộ Tài chính, tổ chức thanh tra giá cũng được nhập vào Thanh tra Tài chính nên không còn tổ chức thanh tra chuyên ngành. Do đó, công tác thanh - kiểm tra giá gặp khó khăn mỗi khi có yêu cầu tổ chức các đợt kiểm tra, thanh tra hàng hoá dịch vụ nào đó.
Luật gia Vũ Xuân Tiền, Chủ tịch Hội đồng thành viên Công ty tư vấn VFAM Việt Nam, lưu ý: Cần làm rõ có nên tổ chức thanh tra chuyên ngành này không? Cục Quản lý giá hiện nay thuộc Bộ Tài chính, vậy thanh tra của Bộ Tài chính có thể thực hiện nhiệm vụ thanh tra giá không? Nếu đặt thêm tổ chức thanh tra chuyên ngành về giá, liệu bộ máy quản lý nhà nước sẽ tăng thêm bao nhiêu nhân sự? Ngân sách nhà nước phải chi thêm bao nhiêu tiền mỗi năm? Lợi ích của xã hội là bao nhiêu?
Theo ông Nguyễn Danh Hưng, không nên đề cập đến việc thành lập tổ chức thanh tra giá, bởi Luật Thanh tra đã quy định rõ: “Cơ quan được giao thực hiện chức năng thanh tra chuyên ngành không thành lập cơ quan thanh tra chuyên ngành độc lập” và “Việc giao chức năng thanh tra chuyên ngành cho cơ quan thực hiện nhiệm vụ quản lý nhà nước theo ngành, lĩnh vực do Chính phủ quy định theo đề nghị của Tổng Thanh tra Chính phủ sau khi đã thống nhất với Bộ trưởng”. Vì vậy, vấn đề thanh tra chuyên ngành giá, luật nên quy định theo hướng giao Chính phủ quy định phù hợp với pháp luật về thanh tra.
Theo www.vinacorp.vn
DN thực hiện thẩm định giá đối với tất cả các loại tài sản mà xã hội có nhu cầu định giá
Một trong những bất cập rõ nhất là Nhà nước tôn trọng quyền tự định giá và cạnh tranh về giá của tổ chức, cá nhân sản xuất - kinh doanh theo pháp luật, song lại chưa quy định các cơ chế được cạnh tranh về giá (như đấu thầu, đấu giá, thoả thuận giá…).
Theo dự thảo Luật Giá đang được Bộ Tài chính lấy ý kiến, tổ chức thẩm định giá bao gồm các DN thẩm định giá và tổ chức thẩm định giá của Nhà nước.
Phía Nhà nước chỉ thực hiện nhiệm vụ thẩm định giá tài sản được mua sắm từ nguồn ngân sách nhà nước; các tài sản nhà nước cho thuê, đi thuê, chuyển nhượng, bán, thanh lý theo quy định của Luật Quản lý, sử dụng tài sản nhà nước.
Còn DN thực hiện thẩm định giá đối với tất cả các loại tài sản mà xã hội có nhu cầu định giá, kể cả tài sản mua sắm từ nguồn ngân sách nhà nước khi có yêu cầu.
Từng là Thứ trưởng phụ trách vấn đề giá cả của Bộ Tài chính và hiện là Chủ tịch Hội Thẩm định giá Việt Nam, ông Nguyễn Ngọc Tuấn cho rằng: “Luật Giá cần quán triệt và nhất quán cơ chế kinh tế thị trường, tránh những quy định bao cấp, “vừa đá bóng, vừa thổi còi”. Để làm được điều đó, phải thực hiện xã hội hoá hoạt động thẩm định giá, không thực hiện quản lý nhà nước đối với thẩm định giá. Thế giới đang nhìn Việt Nam thực sự có nền kinh tế thị trường không, nếu dự luật thành lập hệ thống thẩm định giá nhà nước, chắc chắn là không phù hợp với sân chơi chung của các định chế tài chính thế giới. Nguyên tắc cao nhất của thẩm định giá là định giá trị thị trường của tài sản tại một địa điểm, thời điểm nhất định, một cách khách quan, trung thực và độc lập. Trong khi thẩm định giá nhà nước không thể đảm bảo nguyên tắc này”.
Bà Đoàn Thị Mai (Viện Kinh tế Tài chính) cũng cho rằng không nhất thiết phải thành lập DN thẩm định giá nhà nước, chỉ nên tập trung vào nhiệm vụ ban hành chính sách, kiểm tra, giám sát hoạt động thẩm định giá theo pháp luật.
Theo báo cáo của Bộ Tài chính, có trên 88% DN và chi nhánh DN thẩm định giá nằm ở các thành phố lớn như Hà Nội, TPHCM, Hải Phòng, Đà Nẵng, Cần Thơ; các tỉnh miền núi, vùng sâu, vùng xa không có các DN hoặc chi nhánh DN thẩm định giá đóng trên địa bàn.
Do đó, theo ông Nguyễn Danh Hưng (Vụ Kinh tế tổng hợp Văn phòng Chính phủ), việc thẩm định giá nhà nước là cần thiết, song phải làm rõ chức năng thẩm định giá nhà nước. Chẳng hạn, với những địa phương chưa có DN thẩm định giá, nên giao cho cơ quan tài chính địa phương chủ trì phối hợp thẩm định giá đối với những tài sản nhà nước phải thẩm định giá.
Có nên thành lập thanh tra giá?
Dự thảo Luật Giá quy định thanh tra giá được tổ chức theo mô hình thanh tra chuyên ngành. Theo Bộ Tài chính, việc thành lập tổ chức thanh tra chuyên ngành nhằm khắc phục những bất cập trong việc thanh - kiểm tra giá.
Tuy nhiên, từ khi Ban Vật giá Chính phủ chuyển vào Bộ Tài chính, tổ chức thanh tra giá cũng được nhập vào Thanh tra Tài chính nên không còn tổ chức thanh tra chuyên ngành. Do đó, công tác thanh - kiểm tra giá gặp khó khăn mỗi khi có yêu cầu tổ chức các đợt kiểm tra, thanh tra hàng hoá dịch vụ nào đó.
Luật gia Vũ Xuân Tiền, Chủ tịch Hội đồng thành viên Công ty tư vấn VFAM Việt Nam, lưu ý: Cần làm rõ có nên tổ chức thanh tra chuyên ngành này không? Cục Quản lý giá hiện nay thuộc Bộ Tài chính, vậy thanh tra của Bộ Tài chính có thể thực hiện nhiệm vụ thanh tra giá không? Nếu đặt thêm tổ chức thanh tra chuyên ngành về giá, liệu bộ máy quản lý nhà nước sẽ tăng thêm bao nhiêu nhân sự? Ngân sách nhà nước phải chi thêm bao nhiêu tiền mỗi năm? Lợi ích của xã hội là bao nhiêu?
Theo ông Nguyễn Danh Hưng, không nên đề cập đến việc thành lập tổ chức thanh tra giá, bởi Luật Thanh tra đã quy định rõ: “Cơ quan được giao thực hiện chức năng thanh tra chuyên ngành không thành lập cơ quan thanh tra chuyên ngành độc lập” và “Việc giao chức năng thanh tra chuyên ngành cho cơ quan thực hiện nhiệm vụ quản lý nhà nước theo ngành, lĩnh vực do Chính phủ quy định theo đề nghị của Tổng Thanh tra Chính phủ sau khi đã thống nhất với Bộ trưởng”. Vì vậy, vấn đề thanh tra chuyên ngành giá, luật nên quy định theo hướng giao Chính phủ quy định phù hợp với pháp luật về thanh tra.
Theo www.vinacorp.vn
